Wind meets Gas 2018: retrospect

Terugblik op het Wind Meets Gas Symposium, Groningen 18-19 oktober 2018 door Catrinus Jepma

Het symposium van 2018 past in een traditie, inmiddels van inhoudelijke bijeenkomsten en gebaseerd op het triple helix concept, waarbij experts uit olie en gas en renewables samenkomen om de energietoekomst te bespreken.

Hoogtepunten van het Wind meets Gas Symposium 2018 waren – mede door de massale aanwezigheid van energie-experts van hoog niveau uit de industrie – de noties dat:

• Snel handelen naar groene energie als product en als grondstof is essentieel: achterblijvers verliezen.
  waterstof, hetzij blauw (d.w.z. binnen koolstof uit de productie opgeslagen), hetzij groen (uit hernieuwbare energie) is waarschijnlijk de belangrijkste energiedrager van de toekomst die een succesvolle energietransitie mogelijk zal maken
• De productie van fossielvrije waterstof moet daarom ook snel op gang komen. De proeffase is nu voorbij; meer dan 100 GW elektrolysercapaciteit en aanzienlijke offshore CCS van meerdere megatonnen om blauwe waterstofproductie mogelijk te maken, zullen op korte termijn moeten worden opgestart.
• Het heeft voor de industrie geen zin om te wachten op beleid of de zoveelste studie, maar het is tijd om demonstratie-initiatieven te lanceren, waarvan er tijdens het symposium verschillende werden gepresenteerd
• Verdere stappen vragen om duidelijke beleidslijnen over de rol van waterstof en triple helix samenwerking
• Noord-Nederland behoort tot de regio’s binnen Europa met waarschijnlijk de beste omstandigheden in alle opzichten om zich te ontwikkelen tot een van de eerste waterstofvalleien van Europa; de offshore hernieuwbare energie is er, opslagfaciliteiten voor gassen zijn er, de energiekennis is er, de chemische cluster, het gasnet en de lokale transportbehoeften zijn er, en tot slot is de geest om samen te werken aan het mogelijk maken van een nieuw waterstofenergiesysteem er.

Terugblik Wind meets Gas 2018 door Gerrit van Werven

Op 18 en 19 oktober werd voor de derde keer de Wind meets Gas-conferentie georganiseerd, waarin de ontwikkelingen op de Noordzee voor zowel de windindustrie als de olie- en gassector in hun samenhang zijn besproken. Duidelijk is dat de beide sectoren veel voor elkaar kunnen betekenen.

Allereerst is er sprake van ruimtelijke samenhang en gemeenschappelijke toeleveranciers. Daarnaast biedt de aanwezigheid van windparken de mogelijkheid om gas-platforms te elektrificeren, wat tot vermindering van CO2-uitstoot leidt. Verder is het mogelijk om elektriciteit uit windparken om te zetten in groene waterstof, waardoor het veel goedkoper getransporteerd kan worden  en (seizoens-)opslag mogelijk is. Tot slot blijkt de verduurzaming van de Nederlandse industrie zeer gebaat bij waterstof.

Tijdens de conferentie werden meerdere investeringsinitiatieven gepresenteerd/besproken, waaronder:

• De bouw van elektrolyse-installaties door Nouryon in IJmuiden en Eemshaven;
• De bouw van elektrolyse-installaties door Engie en Gasunie in Noord-Nederland;
• De benutting van de Magnum-centrale in Eemshaven voor de productie van zgn. blauwe waterstof in combinatie met CCS op zee;
• De aanschaf van 32 waterstofbussen in de regio’s Groningen en Emmen.

Een belangrijke conclusie van de conferentie: groene energie uit windparken.

Benelux investeert in duurzame waterstoftechnologieën

Met een grote kuststrook, grote offshore windontwikkelingen en een sterke industriële basis streeft de Benelux ernaar een toonaangevend levend laboratorium te worden voor het opschalen en testen van innovatieve oplossingen voor de productie en het gebruik van duurzame waterstof.

Dit was de belangrijkste boodschap van het symposium “North Sea Wind meets Gas – A Benelux Hydrogen perspective” dat op 18 en 19 oktober in Groningen werd gehouden. De publieke en private partners committeerden zich aan het stimuleren van grensoverschrijdende samenwerking bij de inzet van waterstoftechnologieën in een aantal sectoren, waaronder transport, de chemische industrie en woningverwarming.

Vlaams minister van Energie Bart Tommelein: “Waterstoftechnologie is door haar veelzijdigheid een hernieuwbare energietoepassing die we ten volle willen benutten. De BENELUX is een uitstekend grensoverschrijdend samenwerkingsverband binnen de Europese Unie. Gelegen aan de Noordzee en met tal van windmolenparken is de windenergie voldoende om groene waterstof te produceren. Bovendien heeft de BENELUX al veel kennis in huis om de waterstoftechnologie verder te ontwikkelen. Op termijn zal Europa de waterstofeconomie volledig omarmen. ”

Waals minister van Energie Jean-Luck Crucke: “Waterstof en, meer in het algemeen, Power-to-X-technologieën zijn van het grootste belang voor Wallonië in het kader van zijn energie- en klimaatbeleid. Dit belang werd herhaald in het Energiepact dat de Waalse regering in december 2017 goedkeurde. Power-to-X is ook een belangrijk element van het Waalse Energie- en Klimaatplan 2030 en is geselecteerd als prioritaire technologie in het Waalse Investeringsplan. Power-to-X opent de deur naar een groot aantal toepassingen die we willen verkennen, waaronder zwaar transport dat vandaag het meest geschikt lijkt voor onze regio. We werken momenteel aan een roadmap voor deze technologie, die in het eerste kwartaal van 2019 zou moeten kunnen worden voorgesteld.

De Benelux-landen hebben gemeenschappelijke uitdagingen op het gebied van energietransitie en klimaatverandering. Dichtbevolkt, grotendeels onder zeeniveau gelegen en tegelijkertijd met een grote industriële basis gecombineerd met een economie gericht op intensief transport en logistiek. Terwijl ze fossiele brandstoffen proberen uit te bannen en zich bewust zijn van het feit dat ze de grenzen van de elektriciteitstransmissiecapaciteit bereiken, zou waterstof mogelijk een van de oplossingen kunnen zijn om economieën op een schone en duurzame manier van energie te voorzien. Maar om te slagen moeten bestaande en toekomstige (lokale) projecten worden opgeschaald om de kosten te verlagen. De Benelux-landen met hun geavanceerde gasinfrastructuur zouden de ideale plaats kunnen zijn om de toekomst van groene waterstof en netwerkprojecten te ontwikkelen en de overgang naar regelgeving te vergemakkelijken.”

Honderden vertegenwoordigers van de politiek, de industrie en de academische wereld uit de Benelux, Noordrijn-Westfalen en Noord-Frankrijk wisselden ideeën en plannen uit over de huidige ontwikkelingen op het gebied van offshore windenergie in de Noordzee en over de huidige initiatieven en investeringen in waterstof. Er werd ook gesproken over financiële en juridische obstakels, waarbij de belanghebbenden opnieuw de noodzaak bevestigden om de synergieën tussen de Benelux-regio’s te vergroten.

Met zijn strategische ligging, hoog expertiseniveau en industriële productie kan de Benelux zich positioneren als een belangrijk centrum voor waterstofonderzoek en -ontwikkeling en voor grootschalige demonstraties van waterstoftoepassingen.

Dit evenement werd mede georganiseerd door het Benelux Secretariaat Generaal, de New Energy Coalition en de Provincie Groningen, in samenwerking met het Benelux Parlement.